Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қоры жүйесі-денсаулық сақтау саласында әлеуметтік қорғау мүддесінің мемлекеттік жүйесі.
МӘСҚ тұрғынды жеріне ,әлеуметтік дәрежесіне,жасына ,жынысына,кірісіне қарамай Қазақстанның барлық азаматтарына медициналцқ және дәрілік көмек көрсету бәріне теңбе-тең. МӘСҚ әр адамның және жұмыс берушінің,мемлекет жауапкершілігінің ынтымақтастығына негізделген.
Мемлекет экономикалық тұрғынды енжар халық үшін жарналарды жүзеге асырады. Жұмыс берушілер жалдамалы қызметкерлер үшін Салық органдарында тіркелген жұмысшылар және өзін өзі қамтыған азаматтар өздері үшін.
.Осылайша, қаржы құралдары тиімді бөліну принципі әрекет етіледі-кем қажет ететіндерден аса қажет етушілерге.
Қазақстанда, жарнаның төленгеніне қарамастан мемлекет барлық азаматтарды кепілді көлемді тегін медициналық көмекпен (ККТМК) қамтамасыздандырғанда ,аралас жүйе болады. Қосымша мемлекеттік әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘСҚ) және ерікті медициналық сақтандыру әрекет етеді.
Қолданыстағы бюджеттік жүйемен салыстырғанда бұл модель медициналық ұйымдар арасында бәсекелестікті ынталандыру және қаржы ресурстарын икемді басқарға мүмкіндік береді,ол әлемде 30-дан астам дамыған елдің тәжірибесімен расталады. Нәтижесінде денсаулық сақтау саласын қаржыландыруы артып,медициналық қызмет сапасы жоғарлайды,әрбір азаматтыңтең дәрежеде өз денсаулығы үшін жауапкершілігі артады .
Жұмыс берушінің,жұмысшылардың, азаматтардың өздерінің сондай-ақ, әлеуметтік-әлсіз санаттағы халықтың және жұмыс істемейтін тұрғындар үшін мемлекеттік бюджеттен төлемдер МӘСҚ қаржы-қаражат жүйесі сақтандыру жарналары түсімдерінен қалыптастырылады.
Мемлекет міндетті медициналық сақтандыру Қорына 1 қаңтардан бастап 2018 жылғы 3,75% мөлшерінде жарналар аударады; 1 қаңтарынан бастап 2019 жыл — 4%; 1 қаңтардан бастап 2022 жылы — кемінде 4% - ға, бірақ 5% - дан аспайтын есептеу объектісінің жарналары
Жұмыс берушілер МӘСҚ қорына 1 шілде 2017 жылы алдымен 1% мөлшерінде аударымдарды есептеу объектісі; 1 қаңтардан бастап 2018 жылы — 1,5%; 1 қаңтар 2020 жылы — 2%; 1 қаңтардан бастап 2022 жылға — 3% аударымдарды есептеу объектісі.
Денсаулық сақтау министрлігі өзін-өзі жұмыспен қамтыған халықтарға Қазақстан Республикасы шегінен тыс шыққан азаматтарға, сондай-ақ өзге де төлеушілердің (белсенді емес адамдар, еңбекке қабілетті жастағы) 1 қаңтардан бастап 2018 жылғы 5% - ы мөлшерінде бір АЕК жарнасын бекітуді ұсынады.
Соңғы мәліметтер бойынша, 2,2 млн қазақстандық өзін-өзі жұмыспен қамтығандар санатына жатады — таксистер, үй қызметшінің, тігінші және тағы басқа — және ешқайда өз табысы туралы мәлімдемейді.
Денсаулық сақтау министрлігінің ойы бойынша МӘСҚ жүйесіне түсу үшін , өзін-өзі жұмыспен қамтығандар азаматтар да ай сайын өз бетімен Қорға 5% - ға медициналық сақтандыру төлеу бекітілген.
Қорға жарна төлеуден 15 санаттағы азаматтар Заңға сәйкес төлеуден босатылады,олар үшін мемлекет төлейді: балалар, көп балалы аналар, мүгедектер, жұмыссыздар, студенттер, жүкті әйелдер, зейнеткерлер, әскери қызметкерлер, арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері мен құқық қорғау органдары және басқалар.
МӘСҚ Қорына түсетін қаржының сақталуына және тұрақтылығына мемлекет кепілдік береді.Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкімен басқарылатын және Үкіметпен белгіленген қаржылық құралдар оның орналасу активтері жүзеге асырылады.Қор өзінің міндеттерін қатаң өз табыстарына сәйкес қалыптастырады, тағы МӘСҚ күтпеген шығыстарды жабу үшін резервтерді қалыптастыруды көздейді.
Медициналық сақтандыру барын анықтау үшін адам , қызметкерлерге медициналық ұйымның қызметкерлеріне ЖСН бірыңғай электронды деректер қорына енгізеді. Егер аударымдар жүргізілсе, онда қаралған адам сақтандырумен ұсынылған барлық спектр қызметін пайдалануға құқығы бар.
Егер жоқ болса, оған кепілдік көлемді тегін медициналық көмек шеңберінде көмек көрсетіледі,, ал қалған шығындарды өзі төлейді..
МӘСҚ жүйесінде кепілді көлемді тегін медициналық көмек шеңберіндегі қызмет түрлері:
- жедел жәрдем және санитарлық авиация;
- әлеуметтік мәні бар ауруларға медициналық көмек көрсету ;
- шұғыл жағдайларда медициналық көмек көрсету ;
- профилактикалық екпелер;
Қазақстанның барлық азаматтарына бұл пакет қол жетімді болады.
МӘСҚ жүйесінің қатушысы мынандай қызмет түрлерін алуы мүмкін:
- амбулаториялық-емханалық көмек;
- балаларға мына мамандықтар бойынша стационарлық көмек;
- стационарды алмастыратын көмек;
- жоғары технологиялық медициналық қызмет көрсету.
Стационарлық және стационарды алмастыратын көмек,амбулаторлық-емханалық көмек көрсеткен кезде дәрілік заттармен қамтамасыз ету көзделеді.
Жеке кәсіпкерлерге жергілікті салық органдарында тіркелулері тиіс.
Жұмысы болмаған жағдайда жұмыспен қамту органдарында тіркеуден өтуі қажет және жұмыссыз мәртебесін алуы қажет. Жұмыссыз тіркелген азаматтарға жарналарды мемлекет жүзеге асырады.
Медициналық қызметтер сапасын бақылау мыналарды қамтуы тиіс:
- пациенттердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
- клиникалық және экономикалық тиімділігі;
- медициналық қызмет жабдықтаушылармен индикаторларды және нысаналы көрсеткіштерге қол жеткізу.
Жабдықтаушы қызметінің түпкілікті нәтижесінің индикаторлар мониторингі; ДЗ мен МТБ тағайындалған сараптама;емделген жағдай сапасы мен көлемін қоса алғанда Қор тексерісті медициналық ұйымдармен бекітілген шарт негізінде жүзеге асырады.
МФҚБК денсаулық сақтау саласындағы стандарттарды ,өлім жағдайларын тексереді,,соның ішінде МӘСҚ сұрауын,пациенттердің шағымдарын тексереді.
